Pop Sanat Hakkında Ne Biliyoruz?

 

Andy Warhol, Untitled from Campbells Soup I 1968(MoMA.org)

Pop sanat kısaca pop ve reklam kültürünün görsel ürünlerinden beslenen, parlak renklerin egemen olduğu bir sanat akımı.

İlk olarak 1950’lerde İngiltere’de ortaya çıkmasıyla birlikte İngiliz ve Amerikalı sanatçılar bu akımın öncüleri oldular. O dönemde sanat eleştirmenlerinin tepkisini alan akım, korkunç bir gidişat olarak yorumlandı ve içi boş görüldü. Pop Sanat, sanatı yeni bir döneme taşıdığı gibi, sunuluş biçimleriyle ilgili getirdiği yeniliklerle birlikte post-modernist dönemin ilk manifestosu olarak kabul edilebilir.

Andy Warhol, Gold Marilyn Monroe, 1962(MoMA.org)

Genç sanatçıların öncülüğünde ortaya çıkan akım bir nevi akademinin onlara sanat olarak öğrettikleriyle gerçek hayatta gördükleri şeyler arasındaki uçuruma bir tepki niteliğindeydi.Günlük hayatta gördükleri nesnelere, filmlere, pop müziğe, çizgi romanlara ve kısacası onları çevreleyen şeylerden ilham aldılar.

Amerika’da, pop sanat bir çeşit uzun yıllar soyut dışavurumcu resimden temsile geri dönüştü. Pop sanatçıları kişisel olmayan, sıradan görüntüleri kullanarak, soyut dışavurumculuğu karakterize eden kişisel duygular ve sembolizm vurgusundan uzaklaşmak istediler.

Roy Lichtenstein, Drowning Girl,1963(MoMA.org)

Andy Warhol’un Marilyn Monroe’lu eserleri ya da  Roy Lichtenstein‘un “Drowning Girl”ü buna örnek olarak verilebilir.

İngiltere de ise daha akademik bir bakış açısıyla gelişim gösteren pop sanat, ironi ve parodiyle Amerikan kültürü ve modern dünyaya etkisine bir eleştiri olarak ele alındı.

Pop Sanat’ın kırılma noktalarından biri ise 1956’da Whitechappel Sanat Galerisi’ndeki “This Is Tomorrow” sergisi oldu. İngiliz sanatçı Richard Hamilton’ın “Bugünün evlerini bu kadar farklı, bu kadar çekici yapan nedir?” adlı eseri ile ses getirdi.

Richard Hamilton, Interior,1964(MoMA.org)

Günlük hayat nesnelerinin sanat eserlerine kolaj ya da temsil yoluyla dahil oluşu sanatın ne olduğuna ve ne olması gerektiğine dair bir sorgulama olarak ele alınabilir. Bir anlamda renkler ve konu anlamında dadaizm ve fovizm ile benzerlikler taşımaktadır.

Pop sanat her ne kadar yüzeysel olana indirgenmiş olsa da bu akımda eser veren oldukça politik eserler de yok değil.

Sanatçı Evelyn Axell, pop sanatın sadece dekoratif unsur olmadığını vurgularcasına 1966 tarihinde “Valentine” adlı eserinde uzaya giden ilk kadın ve sivil astronot olan Valentine Tereshkova’yı eserinin konusu haline getirir. Valentine Tereshkova’ın başarısına karşın, bedeni ve görünüşü üzerine yorumlar yapılması sanatçıyı rahatsız eder ve bunu eleştirmek ister.

Evelyne Axell,Valentine ,1966,Private collection(tate.org.uk)

Amerikan pop sanatının tüketici alışkanlıkları ve trendleriyle ilgili olduğu biliniyor. Ancak birçok küresel sanatçı için pop sanat'ın dili, siyasi olaylar ve yakın tarih hakkında yorum yapmak için bir araçtı. Joan Rabascall'ın Atomik Öpücüğü, bir nesli korkutan yaklaşan bir dünya savaşının gerçek tehdidini yansıtan bir protestoydu.

Joan Rabascall, Atomic Kiss,1968, MACBA Collection(tate.org.uk)

Pop sanat 1950-1970 arası zirve yapsa da güncelliği hala korumakta..

 

Kaynakça:

TATE UK

MoMA  

Flux Magazine